Manifesto en defensa dunha resposta á infección por VIH e a sida, comprometida, eficaz, sostida e solidaria

                

                A crise económica pola que atravesa o noso país está a servir de pretexto ao presidente do Goberno de España, Mariano Rajoy, para tomar medidas en relación ao Sistema Nacional de Saúde que vulneran os dereitos humanos, afondan as desigualdades sociais e poñen en risco a toda a poboación. Dende que o novo Goberno gañou as eleccións xenerais do 20 de novembro de 2011 estamos a asistir a unha morea de noticias e decisións políticas unilaterais extremadamente preocupantes que afectan a toda a cidadanía e en especial aos grupos sociais máis vulnerables como poden ser as persoas sen traballo, pensionistas, inmigrantes en situación irregular e todas aquelas que padecen unha enfermidade crónica como vivir co virus da inmunodeficiencia humana (VIH), entre outros colectivos.

 Nesta última liña, as plataformas de entidades estatais e autonómicas de resposta ao VIH e a sida que durante 30 anos viñemos ofrecendo -xunto con outros axentes sociais- un traballo esencial para erradicar a pandemia e as súas consecuencias socio-sanitarios en todo o territorio español, denunciamos ante a opinión pública que:

- O Goberno de España parece non ter unha estratexia clara sobre como abordar a resposta ao VIH ou ben non ten vontade política para facelo porque existe na actualidade unha total incerteza nesta materia. En xaneiro asistimos a unha hipotética desaparición da Secretaría do Plan Nacional da Sida (SPNS), desmentida coa publicación, no BOE do 24 de xaneiro, da súa adscrición á Dirección Xeral de Saúde Pública, Calidade e Innovación; posteriormente, consideramos o nomeamento dunha fugaz secretaria da SPNS, os que permaneceu no cargo menos de dous meses sen dar ningún tipo de luz á complexa situación existente e, a data de hoxe, non se nomeou outro responsable á fronte da SPNS, nun ano moi importante no que finalizará a vixencia do "Plan Multisectorial fronte á infección por VIH e a sida España 2008-2012" e no que xa se debería estar a traballar nun novo plan.

 - O 3 de abril o Goberno presentou uns Presupostos Xerais do Estado para 2012 nos que desapareceu a consignación explícita e inequívoca do presuposto do Plan Nacional da Sida, que presumiblemente, segundo algunhas fontes, se encontra noutra partida, despois de verse reducido o seu presuposto á metade, aínda que, segundo outras fontes, a redución podería ser maior. O certo é que non sabemos a canto ascende o presuposto e aínda non se publicou a convocatoria anual de subvencións a organizacións civís, polo que estas se ven obrigadas a paralizar programas de prevención e de detección precoz da infección e pechar servizos e centros de atención ás persoas con VIH.

- Por outra parte, a través do Real Decreto-lei, do 20 de abril, de medidas urxentes para garantir a sostibilidade do Sistema Nacional (SNS) de Saúde, o Goberno realizou reformas que inclúen o copagamento farmacéutico, con graves consecuencias para os pacientes crónicos como é o caso das persoas con VIH, así como a  exclusión do SNS dos inmigrantes non regularizados; medidas que poñen en risco a saúde, o benestar e a vida de moitas persoas; ademais que favorecen un grave problema para a saúde pública.

 As organizacións e persoas signatarias deste documento sentímonos fondamente preocupadas ante o que parece, por parte do Goberno de España, a falta dunha resposta á infección por VIH e a sida comprometida, eficaz, sostida e solidaria, que garanta o acceso universal á prevención, tratamento, atención e apoio con relación ao VIH e a sida. Por todo iso, reclamamos o goberno:

1. Respecto total aos dereitos fundamentais impulsando un marco ético e social que garanta a dignidade, dereitos e liberdades de toda a poboación. Por iso, esiximos ao Goberno que garanta o acceso igualitario aos servizos de atención e asistencia socio-sanitario en todo o territorio e para toda a cidadanía, polo tanto, sen exclusión das persoas inmigrantes non regularizadas, non só por motivos solidarios e de xustiza social senón tamén de saúde pública, especialmente evidente no caso da infección por VIH.

 2. Liderado político e compromiso económico que garanta a existencia e a sostibilidade da resposta á infección por VIH e a sida. O liderado pasa inevitablemente polo reforzo da SPNS como organismo coordinador da resposta española ao VIH que, por unha parte, míralle pola elaboración dun novo Plan Multisectorial fronte á infección por VIH e a sida España 2013-2017, con directrices a seguir durante os próximos anos; e por outra, que apoie a existencia e desenvolvemento dos Plans ou Servizos Autonómicos de resposta ao VIH e, finalmente, que garanta a continuidade dos programas desenvolvidos polas ONG co fin de evitar a desatención das miles de persoas que están detrás destes servizos.

O aforro económico non xustifica nin compensa un retroceso na resposta do VIH no noso país, posto que a prevención é moito máis rendible que o tratamento posterior da enfermidade e, polo tanto, este aforro non será real se aumenta o número de novas infeccións por VIH.

 Neste sentido, solicitamos de carácter urxente ao Goberno que nomee á nova persoa responsable da SPNS e aclare publicamente as cantidades destinadas nos Presupostos Xerais do Estado de 2012 á resposta ao VIH, tanto as destinadas a subvencionar as actividades que realizan as ONG como as destinadas ás transferencias das CCAA para realizar accións de prevención do VIH como as que necesita o propio Plan Nacional sobre a Sida para o seu funcionamento.

Así mesmo, pedimos que, para evitar este tipo de situacións, sempre se consignen explícita e inequivocamente os presupostos da SPNS nos Presupostos Xerais do Estado que se elaboren nos próximos anos.

 3. Cumprimento dos acordos internacionais no ámbito de VIH e sida. O Goberno español, ademais de compromisos económicos, asinou compromisos internacionais na resposta mundial ao VIH ante organismos como o Programa Conxunto das Nacións Unidas sobre o VIH/sida (ONUSIDA), a Asemblea Xeral de Nacións Unidas (UNGASS), a Organización Internacional do Traballo (OIT), o Parlamento Europeo (PE), para alcanzar o "Obxectivo Cero: un mundo con cero novas infeccións polo VIH, cero discriminación e cero mortes relacionadas coa sida". Dende a sociedade civil organizada esiximos o cumprimento dos devanditos acordos que garanten unha aposta conxunta á atención e prevención do VIH.

4. Diálogo social, liderado compartido e o recoñecemento ao valor engadido das organizacións civís. Consideramos que ante a reposta ao VIH non deben existir decisións unilaterais por parte do Goberno que conta con espazos oficiais como as CCAA, sociedades científicas e organizacións civís para consensuar as medidas necesarias para adaptar a resposta fronte ao VIH nunha situación económica como a actual. Non obstante, está a actuar de xeito unilateral -obviando a todos estes axentes e especialmente ás ONG, ás que reiteradamente se lles ignorou nas súas peticións de manter unha reunión con representantes do Ministerio de Sanidade, Servizos Sociais e Igualdade- e tomando decisións irresponsables, de graves consecuencias sociosanitarias que non compartimos.

 5. Compromiso real e efectivo co sostemento do tratamento e atención das persoas con VIH, impedindo que as medidas de axuste económico repercutan nunha menor adherencia ao tratamento para o VIH ou un inadecuado seguimento, prevención, control e tratamento das ías relacionadas co VIH. Esiximos ao Goberno que aclare en que medida o Real Decreto-lei, do 20 de abril, pretende ou vai supoñer para as persoas con VIH (e para persoas con outras enfermidades crónicas como cancro, hepatite, psoríase, procesos hematolóxicos ou esclerose múltiple) o pagamento do 50% do tratamento ambulatorio que reciben nos hospitais.

 Manifesto en defensa dunha resposta á infección por VIH e a sida, comprometida, eficaz, sostida e solidaria, impulsado polas 300 entidades representadas polas plataformas estatais e autonómicas de resposta ao VIH